مفهوم لغوی و ریشه  گامبرون 

اینکه نام بندرعباس از نام شاه عباس صفوی اقتباس شده است، بر کسی پوشیده نیست، اما هدف ما  در این مقاله ؛ بررسی ریشه و معنی لغوی اسم قدیم بندرعباس یعنی (گامبرون) است و در این نوشتار فرایند شکل گیری این کلمه را به شما معرفی می کنیم.

جهت یافتن ریشه نام گامبرون بایستی به زمانی برگردیم که اجداد ما آریائی ها زیستگاه خود را در شمال خاوری روسیه امروزی ( یعنی باختر سیبری) ترک کردند و گروهی بسوی اروپا (که شامل اروپائی ها و آمریکائی های امروزی میشود) و گروهی نیز بسوی ایران و هند (که شامل ایرانی ها و هندی ها و افغانی های امروزی می شوند) روی آوردند.

علت این کوچ نیز سرد شدن ناگهانی منطقه معتدل و جنگلی و دارای حیات وحش سیبری بوده است. پیدا شدن اجساد سالم و یخ زده حیواناتی از قبیل ماموتها در زمان یخ های سیبری ( آنهم پس از حدود 20،000 سال) نشانه این است که در آن تاریخ، بعلت حادثه ای محور گردش زمین بطور ناگهانی تغییر کرده و منطقه معتدل سیبری مبدل به سرزمین یخ زده و غیر قابل سکونت شده است و آریائی های ساکن آن منطقه نیز به همین دلیل مجبور به کوچ کردن بسوی مناطق گرم تر شده اند.

آریائی هایی که به ایران امروزی آمدند، مانند سایر هم نژادان خود ، کوچ نشین بودند و بگونه ایلات و عشایر از طریق دامداری روزگار می گذراندند و سکونت و یکجا ماندن در آئین آنها نبود.

پس از قرنها و اندک اندک برخی از آنها دست از کوچ نشینی برداشتند و در کنار رودها و چشمه ها ساکن شدند و به کشاورزی و دامداری پرداختند.

با توجه به اینکه وجود آب عامل سکونت و گرد آمدن آنان بود، نخستین نامی که بر چنین آبادی ها نهاده شد (آبدان) بود.

اگر هوای یک آبدان نسبت به آبدان دیگر گرمتر بود، آن دو را گرم آبدان و سرد آبدان می نامیدند.

اما در فارسی پیش از باستان کلمه گرم بصورت (گَهرَم) و کلمه سرد بصورت (زَمی) بکار برده می شد.چنانچه هنوز هم به فصل سرما (زَمستان) گفته می شود.

بنابراین؛ به آبادیهای نسبتاً گرم (گَهرمون) و به آبادیهای نسبتاً سرد (زَمیرون) اطلاق میشد. در بدو امر، این نوع نامگذاری در ایران بسیار متداول بود، بطوریکه تقریباً در همه جای این سرزمین آبادیهایی بنام (گَهرَمون) و (زَمیرون) وجود داشت اما بتدریج آبادیها نامهای مشخص تری بخود گرفتند.

با این وجود ، تعدادی از آن آبادیها با همان نامهای ابتدایی خود باقی ماندند و در طول تاریخ رشد کردند و تبدیل به شهر و شهرستان شدند و در این میان همزمان با رشد آبادیها به شهر و شهرستان خود نامهای (گَهرَمون) و (زَمیرون) نیز دچار دگرگونی لفظی شدند و هر یک از آنها به صورت زیر تغییر کردند:

گَهرمون   گَهرون   تِهرون    تِهران

زَمیرون   سَمیرون  شمیران